Worden wij (weer) een preutse maatschappij?

Prostitutie is iets van alle tijden en in het liberale en tolerante Nederland is prostitutie een geaccepteerd onderdeel van de samenleving. Echter, de laatste jaren is er een trend gaande waarbij prostitutie zones verdwijnen uit het stadsbeeld of verschuiven naar de randen van de stad waar ze minder zichtbaar zijn. Hoezo gebeurd dit? Dit verschijnsel heeft meerdere reden.

Ten eerste is er een discours ontstaan waarin prostitués worden neergezet als slachtoffers van de vrouwenhandel, waarbij de vrouwen gedwongen worden om als sekswerker te werken en hun geld af te staan aan pooiers. Aangezien dit natuurlijk niet een acceptabel is gebruiken steden en gemeente dit argument vaak onterecht om prostitutie zones op te doeken. Uit onderzoek is gebleken dat er vaak maar heel weinig vrouwen daadwerkelijk slachtoffer zijn van vrouwenhandel en dat veel van de vrouwen die aan raamprostitutie doen, dit doen omdat ze dit zelf willen. Waarom worden deze vrouwen dan toch neergezet als slachtoffers van vrouwenhandel? Dat brengt ons op het tweede punt; de gentrificatie van steden.

In veel steden waar prostitutie voorkomt is er een proces gaande waarbij oude en vaak lelijke delen van de stad worden opgeknapt en waar in eerste instantie voor lage prijzen kunstenaars en startups zich vestigen. Doordat deze groep ervoor zorgt dat de buurt een leukere uitstraling krijgt wordt het langzaamaan een populairdere buurt om te wonen en trekken meer mensen hiernaar toe. Hierdoor zal uiteindelijk de huizenprijs stijgen en wordt een buurt die eerste gezien werd als een slechter deel van de stad, nu deel uitmaken van de mooie stad. Dit proces heet gentrificatie. Ditzelfde proces is ook te zien in de delen van de stad waar prostitués aan het werk zijn. Deze gebieden worden gesloten voor prostitués en de panden worden voor weinig geld verhuurd of verkocht aan kunstenaars en kleine bedrijfjes (te zien in Utrecht en Amsterdam). Daarbij verdwijnt dus de zichtbare prostitutie.

Als laatste belangrijke punt is er in heel Europa een trend te zien die uit de Verenigde Staten is komen overwaaien, namelijk de politiek van Zero Tolerance. Deze manier van politiek voeren is gebaseerd op het idee dat geen enkel gedrag wat afwijkt van de norm getolereerd moet worden. Door prostitués af te schilderen als de bedreigende Ander omdat prostitutie vaak geassocieerd wordt met criminaliteit, drugs en geweld hebben de autoriteiten een legitieme reden om prostitutie te verbannen en als crimineel te bestempelen. 

Concluderend kan gesteld worden dat prostitutie zones verdwijnen doordat prostitués worden neergezet als aan de ene kant slachtoffers van vrouwenhandel en aan de andere kant als bedreigende Ander. De reden daarachter ligt enerzijds aan het idee van gentrificatie en anderzijds aan de reactie van autoriteiten op criminaliteit. Het gevolg is dat voornamelijk de vrouwen die als prostitué werken hier de dupe van worden en verdwijnen naar illegaal markt waar geen toezicht meer is. Dit is een symptoom van de verpreutsing van de samenleving. 

Nina van Rossem is een tweedejaars student Liberal Arts and Sciences met een hoofrichting in duurzame ontwikkeling maar ook met een grote interesse in sociale geografie.