Heden
Porno: een gevaar voor de samenleving
Vrijwel elk mens in de westerse wereld is maar een paar muisklikken of swipes verwijderd van de meest expliciete vormen van seksualiteit denkbaar. Door de opkomst van de smartphone en sociale media is pornografie bijna altijd en overal bij ons aanwezig, zowel bij jongeren als bij volwassenen. Over de gevolgen van deze ontwikkeling bestaat veel discussie.
Volgens sommigen zorgt het gebruik van pornografie voor schadelijke effecten voor zowel de maatschappij als de individuele gebruiker zelf. Mannen zouden bijvoorbeeld vrouwen meer als objecten dan als mensen van vlees en bloed gaan zien, waardoor zij sneller over grenzen heen zouden gaan. Daarnaast zou het veelvuldig gebruik van porno leiden tot meer ‘seksueel risicogedrag’ bij de kijkers in hun seksleven, zoals onveilige seks. Ook zouden mensen die veel naar porno kijken steeds extremere – vooral meer gewelddadige – porno willen zien om nog opgewonden te kunnen raken. Ook dit zou zich vervolgens vertalen naar de slaapkamer: ‘gewone seks’ is niet meer genoeg.
Wetenschappers uit verschillende vakgebieden kunnen geen eenduidig antwoord geven op de vraag of het gebruik van pornografie inderdaad zo schadelijk is. Er zijn aanwijzingen die de zorgen over porno lijken te bevestigen: verschillende onderzoeken tonen correlaties aan tussen het gebruik van porno en vormen van schadelijk gedrag en denken rond seks. Onderzoekers hebben alleen nog niet kunnen aantonen dat het gebruik van porno daadwerkelijk de oorzaak is van deze problemen rond seks, of andersom: dat mensen die meer geneigd zijn tot seksueel geweld of risicogedrag zich überhaupt meer aangetrokken voelen tot porno.
Andere wetenschappers vinden dat onderzoeken naar de schadelijke effecten van porno te veel vanuit een vooringenomen blik kijken. De meeste van dit soort onderzoeken zijn volgens hen te veel gericht op heteroseksuele mannen uit de westerse wereld. Bovendien lijken deze onderzoeken te suggereren dat er maar één goede vorm van seks is: die van de heteroseksuele westerse man en vrouw. Volgens deze wetenschappers zou er dan ook meer aandacht besteed moeten worden aan de rol van vrouwen en trans personen in onderzoek naar de effecten van pornografie. Ook zou er volgens hen meer aandacht moeten worden besteed aan het idee dat er verschillende vormen van pornografie bestaan, waarvan sommigen ook juist positieve effecten zouden kunnen hebben.
Vrijwel alle wetenschappers zijn het er wel over eens dat de maatschappelijke context en persoonlijke achtergrond van elk individu uiteindelijk het meest bepalend zijn over hoe iemand denkt en zich gedraagt rond seksualiteit. Het gebruik van porno heeft dan ook waarschijnlijk voor elke persoon andere effecten.
Rutger Postma is een Geschiedenis student.
Meer lezen?
Lim, Megan S.C., Elise R. Carotte, Margaret E. Hellard, ‘The impact of pornography in gender-based violence, sexual health and well-being: What do we know?’, Epidemiol Community Health, 70, 1 (2016) 3-5
Marston, Cicely, ‘Pornography and young people’s health: evidence from the UK sixteen18 project’, Porn Studies, 5, 2 (2018) 200-203
Peter, Jochen, Patti M. Valkenburg, ‘Adolescents and Pornography: A Review of 20 Years of Research’, The Journal of Sex Research, 53, 4-5 (2016) 509-531
Soa Aids Nederland, Rutgers, Belangrijkste conclusies Seks onder je 25e (2017) Beschikbaar op: http://seksonderje25e.nl/files/uploads/Seks%20onder%20je%2025e%20Samenvatting.pdf Geraadpleegd op 26 maart 2019
Shor, Eran, Kimberly Seida, ‘“Harder and Harder?” Is Mainstream Pornography Becoming Increasingly Violent and Do Viewers Prefer Violent Content?’ The Journal of Sex Research, 56, 1 (2019), 16-28
Skorska, Malvina N., Gordon Hodson, Mark R. Hoffarth, ‘Experimental effects of degrading versus erotic pornography exposure in men on reactions toward women (objectification, sexism, discrimination)’, The Canadian Journal of Human Sexuality, 27, 3 (2018) 261-276
Stewart, Robert Scott, ‘Is Feminist Porn Possible?’, Sexuality & Culture, 23, (2019) 254-270
Webber, Valerie Rebecca Sullivan, ‘Constructing a crises: porn panics and public health’, Porn Studies, 5, 2 (2018), 192-196